Jak wyglądała panorama żydowskiego życia w Warszawie lat powojennych? Co doprowadziło do wydarzeń Marca ’68? Jakie znane osobistości z żydowskiej gminy wyznaniowej odegrały kluczową rolę w odzyskiwaniu niepodległości? Czy w getcie było miejsce na działalność kulturalną i artystyczną? Na te pytania odpowiada projekt „Dźwięki miasta, miasto dźwięków – zatarte ślady żydowskiej Warszawy” Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce i mój czyli Hanki Warszawianki. Dofinansowało go Biuro Kultury m.st. Warszawa.
Wspomnień czar
Kiedy dwanaście lat temu poszłam na kurs przewodnicki po Warszawie, historii stołecznych Żydów poświęconych było ledwie kilka zajęć, w tym jedne to wizyta na cmentarzu przy Okopowej. Od tego czasu wiele się zmieniło, a wydarzenia przyśpieszyły zwłaszcza od czasu otwarcia na Muranowie Muzeum Polin.
Wiadomo, że od stuleci Polacy i Żydzi funkcjonowali w Warszawie – raz mniej, raz bardziej harmonijnie. A jednak rola tych drugich w kluczowych wydarzeniach w dziejach miasta przykryta jest przez doświadczenie Zagłady. Stąd pomysł, który narodził się już jakiś czas temu, a który teraz udało mi się zrealizować. Chodzi o przybliżenie czytelnikom panoramy żydowskiej Warszawy XX wieku przez pryzmat kluczowych wydarzeń z dziejów kraju, których okrągłe rocznice przypadały 2018 roku.
Dzieje się teraz: słowo i muzyka
Na projekt złożyła się seria pięciu spacerowników, których tematem są ważne wydarzenia w naszym mieście – Marzec ’68, rocznica powstania w getcie oraz stulecie odzyskania niepodległości. Premierom kolejnych tras towarzyszyły koncerty znanych artystów m.in. Janusza Szroma, Andrzeja Jagodzińskiego, Agnieszki Wilczyńskiej i Ewy Makomaski.
Spacerowniki układają się w dziesięciopunktowe trasy, które pokonasz w półtorej godziny. Są kieszonkowej wielkości i można je wydrukować samemu (poniżej).
Mają formę gry terenowej, pełne zagadek, szyfrów i łamigłówek. Dzięki niej podążysz ulicami miasta szlakiem bohaterów Marca ’68, mieszkańców getta czy postaci istotnych dla odzyskania przez Polskę niepodległości.
Posłuchaj o projekcie na antenie Radia Kolor.
..
.
Marzec ’68 – trasy do pobrania
Na początek dwa pierwsze spacerowniki:
Zanim przyszedł Marzec
Jak wyglądała panorama żydowskiego życia w Warszawie lat powojennych? Gdzie i w jakich formach odrodziła się kultura? Co doprowadziło do wydarzeń Marca ’68. Z tymi czasami pomoże Ci się zapoznać ten spacerownik.
W nim m.in.:
- co wspólnego z wydarzeniami Marca ’68 miał słynny Dom Wedla
- gdzie mieszkał establishment lat 50.
- kim byli walterowcy
- jakie bigbit zmienił życie warszawskiej młodzieży
- gdzie pracowali cenzorzy
Warszawski Marzec ’68
Pod określeniem „wydarzenia Marca ’68” kryją się protesty studenckie, kampania antysemicka, czystka w partii i społeczne rozruchy. To okres, który dla wielu Polaków był punktem zwrotnym i początkiem nowego życia. Areną dużej części tych wydarzeń rozgrywała się w Warszawie: ten spacerownik pomoże Ci przypomnieć je sobie i umiejscowić w przestrzeni miasta.
a w nim m.in.
- szyfr, dzięki któremu poczujesz się jak w konspiracji
- dziadowska ballada o wydarzeniach Marca
- co oznaczało określenie „chińskie powielacze”
- kręta administracyjna droga, którą przechodzili emigranci marcowi
- wyprawa pod kamień Jacka Kuronia
Spacecerowniki traktujące o życiu w getcie znajdziesz tutaj (klik), a o odzyskaniu niepodległości – tutaj.
